Przez te lata football wpłynął na rzesze ludzi, odmieniając ich życie, niejednokrotnie dając im motywację i nadzieję do działania, lub organizując czas. Football amerykański to nie tylko ogromna energia na boisku - to również to co dzieje się dookoła boiska, a przyznać trzeba, że dzieje się sporo. Poza sportową rywalizacją i ogromnymi, sportowymi emocjami, każdy występ to również możliwość na spotkanie z przyjaciółmi, na piknik rodzinny, z zupełnie innym tempem niż mecz piłki nożne, siatkówki czy piłki ręcznej. Ze względu na swoje zasady (opisane nieco dalej), pojedyncze mecze footballu amerykańskiego średnio trwa od 2,5 do 4 godzin. W tym czasie sporo jest przerw. Najlepiej wykorzystać ten czas na socjalizacji. Każdy mecz footballu to jarmark rozmaitości - pozytywnie o tym myśląc! Wozy z amerykańskim jedzeniem na wynos (również w wersji eco - hamburger też potrafi być zdrowy), mini wesołe miasteczko dla najmłodszych, dziesiątki animatorów mających zabawić widownię, występy sekcji cheerleaderek, maszyny treningowe footbalistów udostępnione dla dzieci - czego tylko dusza zapragnie. Podczas takiego meczu czas płynie leniwie - ale nie dłuży się, co to to nie! Daje chwilę odprężenia, poczucia bezpiecznej swobody i braku zobowiązania. Amerykańska zasada przypodobania się każdej możliwej opcji politycznej sprawdza się tutaj na medal.

Nie widziałem osoby, która źle się bawiła podczas rozgrywek, niezależnie od wieku, płci oraz innych czynników. Tworzy to interesująca sytuację, w której wciąż młode, polskie społeczeństwo ma coraz więcej okazji by alternatywnie spędzić czas i zasmakować czegoś nowego. “To nie jest tak, że robimy wszystko na pokaz. Football amerykański już taki jest i już. Ma być głośno, kolorowo, pszaśnie. Dużo ludzi, dużo dobrego jedzenia, smaczne piwo. Powinny znaleźć się na miejscu alternatywne formy rozrywki dla dzieciaków lub żony/dziewczyny, która nie jest zainteresowana grą. Ludzie, którzy zmęczeni po całym tygodniu pracy przychodzą na mecz, wymagają czegoś co nie wyssie z nich ostatków energii, a wręcz przeciwnie - da wiele radości. Football musi być elastyczny tak samo w życiu poza boiskiem, jak i na boisku.” mówi Jacek Śledziński, manager drużyny Warsaw Eagles, związany z nią od lat 2006-2007. “Na meczach ligowych tego nie brakuje. Staramy się zapewnić ludziom jak największą dawkę pozytywnej energii. Poza tym na co dzień promujemy graczy oraz dyscyplinę sportu samą w sobie - organizujemy dużo okazyjnych eventów, bierzemy udział w akcjach społecznych, pomagamy naszym graczom na tyle na ile pozwalają na to warunki. Kiedyś biegaliśmy bez padów (red. ochraniacz na klatkę piersiową) i nie mieliśmy funduszy w zasadzie na nic, dziś udaje się nam całym tym molochem pociągnąć.”

Podstawą amerykańskiego footaballu jest zgrana drużyna. Bez doskonałej komunikacji
i zrozumienia się zawodników w poszczególnych formacjach, sukces na boisku nie jest możliwy. Kluczem do sukcesu jest trener (a w zasadzie kadra trenerska składająca się
z trenera prowadzącego, trenerów poszczególnych formacji, trenera motoryki, crossfitu), który będzie potrafił utrzymać na boisku w ryzach blisko pięćdziesiątkę naładowanych testosteronem mężczyzn. Poniekąd traktowany jest niczym wódz, charyzmatyczny przywódca plemienia wojowników. Na pewno jest starszym kolegą, który ma służyć radą i przekazać zawodnikom jak najwięcej swoich doświadczeń. Obecny na zdjęciu po prawej trener nazywa się Phill Dillon, był wieloletnim trenerem prowadzącym drużyny Warsaw Eagles: “Dość niesamowity człowiek. W Polsce trenuje od 8 lat. Wcześniej przez lata trenował drużyny footballowe w Niemczech. Do nas przyjechał z żoną - Polką - którą poznał w Niemczech. Jest Amerykaninem. Stacjonował w bazie Rammstein, jest na emeryturze wojskowej. Ale równy
z niego gość.” zagajony odpowiada jeden z graczy.

Jednak to tylko jedna strona medalu. Jeszcze istotniejsze wydają się treningi budujące zawodników. Treningi te to mordercze i wyczerpujące fizycznie serie treningów taktycznych, fizycznych, motorycznych i ogólnorozwojowych/crossfitowych. Zawodnicy topligowi mają 3 treningi footballowe w tygodniu (poniedziałek, środa, piątek, 1,5 do 3 godzin), plus obligatoryjne 3 treningi na siłowni. “Treningi footballowe to treningi całej drużyny podczas których skupiamy się na technice oraz taktyce. Pierwsza część treningu to rozgrzewka, później dzielimy się na grupy wg pozycji i jest część techniczna – wykonujemy różne ćwiczenia na poprawę techniki – każda pozycja ma inne ćwiczenia, czasami są to ćwiczenia łączone. Trening na siłowni zależy od danej fazy przygotowań. Nie jest to trening kulturystyczny, tylko zdecydowanie bardziej dynamiczny, trochę podchodzący niektórymi elementami pod crossfit. Główne ćwiczenia to zarzuty, przysiady, wyciskanie, martwe ciągi, podciągnięcia. Niektórzy nie wyrabiają presji. A ta jest spora. Praca, trening, praca, trening...
I tak w kółko.”

"Przyjechałem tutaj za moją narzeczoną. Na szczęście udało się znaleźć pracę
w warszawskim oddzialem firmy, w której pracowałem w Olsztynie. Pracuję w firmie farmaceutycznej, jako przedstawiciel handlowy. Dużo kontaktu z ludźmi, trochę negocjacji. Tak, doznałem kilku mniej lub bardziej poważnych kontuzji. Ostatnio chciałem zrezygnować
z gry. Przegraliśmy finał w Warszawie (2013), nastroje zrobiły się ciężkie, pojawiła się presja na linii drużyna - trener i pomiędzy zawodnikami. Bliski byłem rzucić wszystko, sprzedać sprzęt. Ale nie będę się poddawał.”. Niefortunny los chciał, że po meczu finałowym w 2013 roku stwierdzono u Michała torbiel kości udowej, która wytworzyła się po kilku wcześniejszych mniejszych kontuzjach (torbiel taka, to patologiczna przestrzeń w obrębie organizmu - tutaj kości - składająca się z komór wypełnionych płynem albo treścią galaretowatą). “Nie jest groźna, jednak czeka mnie kilka operacji, naświetlanie, rehabilitacja... Już teraz w sezonie 2013/2014 nie zagram. Do gry najpewniej wrócę dopiero w 2015 roku.”.

Pytam czy znajdzie motywację na powrót po tak długiej przerwie: “Wrócę na pewno, czy będą mnie chcieli, czy nie!”.

W footballu amerykańskim i powiązanymi z nim działaniami zaskakuje różnorodność ludzi partycypujących w całym zjawisku. Z reguły są to ludzie zdeterminowani by poświęcić się
i zanagażować w stu procentach. Czy to gracze, czy cheerleaderki. Mimo, że nie robią tego “zawodowo” (nikt przecież nie dostaje co miesięcznej wypłaty za granie), to są w stanie poświęcić resztki swojego wolnego czasu. Niektórzy muszą wręcz nagiąć rzeczywistość by móc grać, lub po poważnych wypadkach powrócić do gry. Uczestniczenie w zbiorowości jaką tworzy ten sport, przywiązaniedo grupy i wzajemne wsparcie, niezwykle pozytywne zjawiska. Przez lata rozwoju, dzięki prostym działaniom i zaangażowaniu udało się stworzyć liczne miejsca pracy, dano młodym ludziom możliwość partycypowania w czymś wyjątkowym, ponieważ nowym i niepoznanym. Niesie to pozytywny wpływ na społeczeństwo. Dzięki utworzeniu grup juniorskich, rozpocząć swoją przygodę z footballem mogą już najmłodsi
w wieku 12 lat. Każdy mecz to wielkie wydarzenie o pozytywnym nastawieniu i nakierowane rodzinę. Fascynuje również rozbieżność wiekowa zawodników.

Najmłodsi gracze drużyny topligowej mają 18-19 lat. Najstarszy czynnie grający ma bagatela 38 lat. Mimo różnic pokoleniowych porozumiewają się bez konfliktów i problemów. Starsi gracze przekazują swoje doświadczenie i wiedzę młodszym, młodsi wprowadzają atmosferę rozluźnienia. Najmocniejsze więzi łączą graczy w poszczególnych formacjach (jak linia defensywna, lina ofensywna), zasady gry jednak polegają na stałej komunikacji pomiędzy poszczególnymi grupami - bez tego nie istniała by udana rozgrywka. Football jawi się jako skomplikowany sport, oparty na zaufaniu i wspólnej wymianie dóbr intelektualnych. Nie liczy się jednostka, ważna jest grupa, w której każda jednostka ma ściśle określone zadanie. Uczy to zaufania i dyscypliny, budując silne, emocjonalne zaangażowanie we wspólny cel. Wielu graczy z tzw. “starej wiary”, którzy obecni są w drużynie nieraz od samego początku footballu w Polsce, często ze względu na swoje umiejętności i doświadczenie mogą grać na kilku pozycjach, w razie gdy potrzebny jest nagły zmiennik. Niektórzy są trenerami poszczególnych formacji, jednocześnie czynnie uczestnicząc w rozgrywkach na boisku.

Nie bał się fizyczności tego sportu, kontuzji i siniaków. Kontrolowana agresja pełna testosteronu w ramach przepisów sportowych i wzajemnego poszanowania dawała mu okazję do rozładowania emocji. Jednak w wieku 20 lat został ojcem - zabrakło czasu na treningi. Głównym obowiązkiem życiowym stała się rodzina i praca. W ciągu następnych lat zajmuje się życiem codziennym, a zabawa z piłką - tym razem w formie coraz popularniejszej koszykówki (czasy świetności Red Bulls i Jordana) - to okazjonalne wypady z kumplami
i synem na boisko. “Mimo to nigdy nie zapomniałem o rugby. Poziom energii i zaangażowania w drużynę, gdzie każdy troszczy się o swojego kumpla z formacji - to było coś czego mi brakowało. Poza tym zawsze marzyłem o footballu amerykańskim - stadion pełen ludzi, kaski, zbroje, inne zasady niż w rugby, więcej myślenia taktycznego. Niespełnione marzenie”. Mija wiele lat zanim Mario przypadkiem wpadnie na ogłoszenie w bezpłatnej gazecie Metro, gdzie znajdowało się ogłoszenie o naborze do drużyny footballu amerykańskiego. “Nie potrzebowałem dużo czasu na podjęcie decyzji. Od razu odezwałem się do nich z pytaniem, czy nie jestem na to za stary. Przyjechałem na spotkanie, potem na pierwszy trening i tak od tej pory jestem z Warsaw Eagles. To w zasadzie była era dinozaurów, początek ligi w Polsce. Piękne czasy.”

Obecnie jest jednym z najstarszych zawodników ligi (38 lat), gdzie średnia wieku to 25 - 29 lat. Gdy zaczynał w 2006 roku, rozgrywano pierwsze mistrzostwa Polski. Uczestniczyły
w nim zaledwie 4 drużyny, w tym Warsaw Eagles, które zdobyło mistrzostwo. Mario
z powodu poważnej kontuzji nie dotrwał do mistrzostw. Na swój finałowy występ musiał poczekać kilka lat do 2012 roku, gdy WE zdobyli mistrzostwo
na Stadionie Narodowym w Warszawie.

Mówi się, że football amerykański w Polsce to tylko przejściowy trend i nagły boom za chwilę zniknie. Granie w drużynie footballowej jest “cool”, bo fajnie jest pokazać się przed znajomymi w kasku i zbroi footbalisty, oznajmiając wszystkim dookoła, że jest się twardzielem, nie ma więc graczy, którzy poważnie podchodzą do tematu. W rzeczywistości wygląda to inaczej. Lwia część liczącego 46 osób topligowej składu najpopularniejszych drużyn to osoby grające w football od wielu lat, z jedną drużyną często od samego początku jej powstania.

Podobnie ma się sytuacja a Krzystofem Dregerem (27lat, powyżej). Z drużyną Warsaw Eagles gra długo, bo 11 lat, pamięta pierwsze treningi. “Na początku nie było nic. Sprzęt za własną kasę musieliśmy sprowadzać z Niemiec, nie było boisk, nie było sędziów, nie było żadnych instytucji ani związków. Spotykaliśmy się po całym tygodnia szkoły, studiów, lub pracy w piątek wieczorem i następnego dnia zmordowani rano na drugi trening. Czysta pasja i hobby, bez napięcia, ale jednak na poważnie. Graliśmy trochę bardziej w rugby na zasadach footballu amerykańskiego (śmiech). Wielu chłopaków odpadło, nie dali rady fizycznie, lub stwierdzili, że to nie ma sensu, że to zaraz minie i wrócimy do nogi albo kosza. A my zasuwaliśmy na łące w lesie na Młocinach po kolana w śniegu (znów śmiech). Genialne to było!”

Krzystof ukończył studa na Wojskowej Akademii Technicznej w Warszawie, inżynier-chemik, chemia i materiały niebezpieczne i wybuchowe, plus ratownictwo medyczne. Obecnie bezrobotny. "Ciężko jest znaleźć pracę w moim zawodzie. Pracownicy niższego szczebla traktowani są jak tragarze i sprzątacze. Cała zdobywana wiedza wyrzucona w błoto. Żeby pracować na wyższych stanowiskach, wymagają doktoratu. Obecna kadra grzeje te stanowiska od lat, często nie spełniając wymagań.".

W lipcu 2009 roku przeżył poważną kontuzję kręgosłupa. Gra na pozycji defensive lineman (linia defensywna), jego zadaniem jest zatrzymać biegacza z piłką przeciwnej drużyny podczas rozgrywki. Narażony jest na największe obciążenia fizyczne w drużynie. W final 2009 roku (jego drużyna zdobyła mistrzostwo) z kręgosłupa wypadł mu dysk. Do gry wrócił po prawie roku ciężkiej rehabilitacji. W ciągu całej kariery przeżył inną, wielokrotnie powracającą, kontuzję - naderwanie mięśnia dwógłowego uda (obu nóg). W trakcie pisania tego tekstu, niefortunnie doznał poważnego złamania kości śródramienia. Możliwe, że w najbliższym sezonie nie zagra w rozgrywkach. Rozmawiamy przez telefon: "No nie jest dobrze. Gdybym mógł to bym do tego niedopuścił. Wpierw przegrany finał u siebie na boisku (2013), teraz to złamania... Można się załamać. Ale jakoś trzeba zyć dalej. Zawsze byłem niepoprawnym optymistą. Na początku bałem się, że nie poradzę sobie fizycznie z footballem, tak samo miałem w każdej sytuacji krytycznej, a jak widzisz, kontuzja za kontuzją, a ja dalej wstaję i cisnę. Jestem trochę jak terminator (śmiech).”.